Tuz Nedir? Tuz, sodyum ve klorun birleşmesiyle oluşan tuz, asidik tuz, bazik tuz, çift tuz ve kompleks tuz gibi çeşitlere ayrılır.Kokusuz suda erime özelliği olan yiyecekleri tatlandırmada kullanılan billursu bir maddedir. İnsanlar dahil bütün canlıların besin kaynaklarından biridir. Tuz besin maddesi olmasının haricinde hayvan besiciliğinde, su yumuşatma sistemlerinde, kimya sanayisinde ve dericilikte de yoğun olarak kullanılmaktadır.
Normal Seviyede Tuz Tüketiminin Önemi
Sodyum insan vücudu için gereklidir. Aksi takdirde sodyum eksikliği sebebiyle zihin bulanıklığı yorgunluk kusma gibi rahatsızlıklar ortaya çıkar. Diğer taraftan fazla sodyum alınması halinde de böbrek rahatsızlıkları kalp hastalıkları ve hipertansiyon gibi rahatsızlıklar meydana çıkabilir. Vücudun sodyum dengesini böbrekler ayarlamaktadır.
Tuz tüketimi fazlalaştığında su tüketimi artar. Böylece içilen su ile vücuttaki fazla tuz dışarı atılır. Onun için böbreklerin sağlam olması ve düzgün çalışması gerekmektedir. Eğer böbreklerde sorun varsa dışarıya atılan sodyum miktarı azalır. Böylece vücutta daha fazla su tutulmuş olur bu yüzden fazla turist idrarla kalsiyum atımına neden olduğu için Osteoporoz yani kemik erimesi riski de çoğalır. Türkiye'de bir zamanlar iyot yetersizliği sıklıkla görüldüğü için iyotlu tuz kullanımı yaygınlaşmıştır.
İyotlu Tuzların Kullanımı Hakkında
İyotlu tuzlar koyu renkli ışık almayan kaplarda ve nemsiz ortamlarda muhafaza edilmelidir ve yemek piştikten sonra yemeğe ilave edilmelidir. Vücut yeteri kadar alamadığın zaman bebek ve çocuklarda zeka geriliği cücelik büyüme problemleri hamilelerde düşük yapma ve ölü doğum riskleri ortaya çıktığı gibi her yaşta da guatr riskini arttırmaktadır.
Sodyum tüketimini sınırlandırmak için birçok Türk çeşidi üretilmiştir ama bu tuzlar yüksek potasyum içerdiği için doktor kontrolü dışında kesinlikle kullanılmamalıdır.
Tuz Tüketimi Nasıl Azaltılır?
Tuz tüketiminin azaltılması için işlenmiş gıdalar daha az tercih edilmeli ve tuz eklenmemiş besinler ile beslenilmelidir. Sucuk, salam, sosis ve pastırma gibi şarküteri ürünleri ve aşırı tuzlu peynir türleri tüketilmemelidir. Hazır ayranlar yerine evde yapılmış tuzsuz ayranlar içilmelidir. Ülkemizde tuz tüketiminin yüzde 15'i sofra tuzu olarak tüketilmektedir. Bu yüzden yemeğin tadına bakmadan tuz atma alışkanlığı bırakılmalıdır.
Tuz yerine nane, kekik, fesleğen gibi tat verecek birçok ot ve baharat türü kullanılabilir. Bazı baharat karışımlarının tuz içerdiği unutulmamalı ve baharatların etiketleri kontrol edildikten sonra alınmalıdır. Hardal, ketçap, mayonez, salata sosu, turşu, soya sosu gibi tuz içeriği yüksek ürünler aşırı tüketilmemelidir. Cips, kraker, hazır çorbalar, et bulyon gibi ürünler arada bir tüketilmelidir. Hatta mümkünse hiç tüketilmemelidir. Fıstık, çekirdek, badem gibi kuruyemişlerin tuzsuz olan türleri tüketilmelidir.
Sonuç olarak yukarıda bahsettiğimiz tüm öneriler sizlerin sağlığı için önemlidir. Tuz tüketimine dikkat ederek daha sağlıklı olabilir ve ilerleyen yaşlarda bazı hastalıklara yakalanma riskinizi minimum seviyeye indirebilirsiniz.
Sonuç olarak yukarıda bahsettiğimiz tüm öneriler sizlerin sağlığı için önemlidir. Tuz tüketimine dikkat ederek daha sağlıklı olabilir ve ilerleyen yaşlarda bazı hastalıklara yakalanma riskinizi minimum seviyeye indirebilirsiniz.